Makilak egiten zituen Nespilak
Trinkoa eta gogorra, baina malgua. Makila egiteko egur ezin hobea.
Nesperi Arbola
Mespilus Germanica, modu arruntean mizpirondoa, mizpira europarra, mizpira fruitua emanten duen zuhaitza da. Nahiz eta bera izen latinak Germaniako erreferentzia eduki, Asia txikia eta Europa hego ekialdea dauka jatorria, baina erromatarrak eraman zute Alemaniara. Mizpirondoa orain dela hiru mila urte dagoeneko landatzen zan Kaspio Itsaso ondoko herrialdetan.
Kristo aurretik 700 urtean iritsi zan Greziara eta 200 urte kristo aurretik Erromara, fruitu laborantza garrantzitsua bilakatuz imperio erromatarran eta erdi aroan, batezere mizpirak dauzkan ezaugarri sendagarriarengatik, ezteen mailan.
Mizpirondo zuhaitzaren hazkundea oso astiroa da. Ondorioz egurra oso trinkoa/gogorra dauka baina aldi berean malgua da. Ezaugarri hau oso berezia da, normalki egur trinkoak/gogorrak erraz puzkatzen bai dira
Nola markatu nespiaren egurra Makilarako
Udaberrian artisauak mizpirondo adar egokiei eskarifikazio edo tatuaje bat egiten dio. Denbora pasa ondoren, mizpirondo zuhaitzak erliebe bat sortuz erreakzionatzen du, zaurien zikatrizazioen ondorioz. Hilabete batzuek beranduago, neguan, artisauak adar markatuak bilduko ditu. Behin tailerrean, adarrak labe batean berotzen dira azala kentzeko. Mizpirondo makilak gutxienez 5-10 urte usten dira lehortzen eta behin baino gehiagotan zuzentzen dira euskal makila tradizionala bihurtu aurretik.
Mizpirondo makila markatua da eukal bastoi tradizionalaren ezagaurririk esanguratsuena, beste kultur ezberdinetan egiten diren bastoiak konparatu ezkero. Lan hau urtero egiten da, baina emaitzak ezberdinekin, naturaren menpe bai gaude, urte eritsu edota idorren ondoren.
